BACK TO NEWS & TRENDS
Thị trường
Nguồn Gốc và Truy Xuất Nguồn Gốc Trong Tuân Thủ EUDR Tại Việt Nam: Cơ Hội Hay Thách Thức?
Đăng bởi Coffee Logistics Provider
vico

1. Truy Xuất Nguồn Gốc Trong Việc Xuất Khẩu Cà Phê Việt Sang Thị Trường Châu Âu

1.1. Tầm Quan Trọng Của Nguồn Gốc Trong Chuỗi Giá Trị cà phê 

Nguồn gốc cà phê đóng vai trò là chứng cứ rõ ràng về sự hợp pháp, minh bạch và bền vững trong chuỗi cung ứng. Việc xác định nguồn gốc giúp doanh nghiệp Việt Nam chứng minh sản phẩm không liên quan đến phá rừng, từ đó đạt yêu cầu của EUDR và các thị trường xuất khẩu khó tính khác. Đặc biệt trong bối cảnh người tiêu dùng toàn cầu ngày càng quan tâm đến đạo đức trong tiêu dùng, việc minh bạch về nguồn gốc còn là yếu tố xây dựng niềm tin.

Ngoài ra, truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp tăng cường quản lý sản xuất mà còn hỗ trợ doanh nghiệp kiểm soát chất lượng, phản hồi nhanh với sự cố và tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Trong dài hạn, đầu tư vào hệ thống xác thực nguồn gốc giúp tiết kiệm chi phí, giảm thiểu rủi ro bị trả hàng và mở rộng thị trường.

1.2. Sự Phân Tích Của EU Về Yêu Cầu Truy Xuất Nguồn Gốc

Quy định EUDR được EU ban hành nhằm đảm bảo các sản phẩm nhập khẩu như cà phê không gây phá rừng. Doanh nghiệp cần cung cấp tọa độ địa lý (GPS), chứng nhận quyền sử dụng đất và tài liệu truy xuất nguồn gốc. EU yêu cầu rõ ràng: mọi lô hàng cà phê phải có khả năng truy vết được đến tận nông trại nơi sản xuất, với thông tin chính xác, có thể kiểm chứng và không liên quan đến các khu vực bị phá rừng từ ngày 31/12/2020 trở đi.

Với hệ thống pháp lý rõ ràng và các yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường châu Âu, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về nguồn gốc không còn là lựa chọn mà là điều kiện bắt buộc để tồn tại và phát triển tại EU.

1.3. Sự chuẩn bị của ngành cà phê Việt trong việc xuất khẩu đi Châu Âu 

Việc xác thực nguồn gốc không thể thành công nếu thiếu đồng bộ giữa nông hộ, doanh nghiệp xuất khẩu, logistics và chính quyền. Hệ thống truy xuất nguồn gốc tích hợp dữ liệu từ xã đến tỉnh sẽ là chìa khóa thành công. Từng nông hộ phải được cung cấp kiến thức và công cụ để ghi nhận dữ liệu ban đầu, trong khi hợp tác xã và doanh nghiệp cần hệ thống hóa dữ liệu này, liên kết và báo cáo minh bạch.

Vai trò của chính phủ là không thể thiếu: xây dựng nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia, ban hành quy định hướng dẫn rõ ràng, tổ chức tập huấn và hỗ trợ tài chính để đảm bảo tính khả thi. Khi tất cả các thành phần phối hợp chặt chẽ, hệ thống nguồn gốc sẽ trở thành nền tảng phát triển bền vững.

2. EUDR Và Tác Động Tới Nguồn Gốc Hàng Hóa Việt Nam

2.1. Giới Thiệu Về Cơ Sở Dữ Liệu EUDR

Theo IDH, hệ thống cơ sở dữ liệu EUDR về rừng và cà phê đang được triển khai tại Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng. Hệ thống này giúp doanh nghiệp truy xuất nguồn gốc và đạt chuẩn EUDR. Đây là mô hình cơ sở dữ liệu tích hợp 3 lớp thông tin: dữ liệu rừng, dữ liệu vùng trồng, dữ liệu truy xuất. Với nền tảng này, toàn bộ chuỗi cung ứng cà phê Việt sẽ có thể cung cấp thông tin chính xác về vị trí, thời gian thu hoạch, diện tích canh tác và tính hợp pháp của từng lô hàng.

Cơ sở dữ liệu đang thí điểm tại các địa phương như Krông Năng, Cư M’gar, Di Linh, và sẽ được nhân rộng đến các huyện khác như Ia Grai, Chu Prông, Buôn Ma Thuột. Đến cuối 2025, mục tiêu là phủ toàn bộ vùng trồng cà phê Việt Nam.

Một trong những yêu cầu chính là công bố nguồn gốc bằng tọa độ địa lý và chứng nhận pháp lý. 

2.2. Tác Động đến nguồn gốc cà phê Việt 

Tuân thủ EUDR, con đường xuất khẩu cà phê Việt sang Châu Âu sẽ được rộng mở. Các doanh nghiệp không tuân thủ sẽ bị loại khỏi thị trường Châu Âu. Ngược lại, những ai đầu tư truy xuất nguồn gốc sớm sẽ được đón đầu thị trường bằng giá trị cao. Việc tuân thủ không chỉ là điều kiện để xuất khẩu mà còn là chiến lược nâng cao uy tín, xây dựng thương hiệu xanh, trách nhiệm và bền vững.

Doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế cạnh tranh từ truy xuất nguồn gốc để tiếp cận các nhà mua hàng lớn, yêu cầu cao. Trong bối cảnh các thị trường như Mỹ, Nhật cũng có thể áp dụng quy định tương tự, đầu tư hôm nay chính là “bảo hiểm tương lai”.

2.3. Nâng Cao Hạ Tầng Truy Xuất Nguồn Gốc

Dự án xây dựng hệ thống Cơ sở dữ liệu về truy xuất nguồn gốc bao gồm: GPS, tên họ nông dân, địa chỉ, mã số lô, dữ liệu giao dịch từ đại lý tới doanh nghiệp. Hệ thống cho phép truy vết sản phẩm từ vườn đến khách hàng cuối. Ngoài ra, còn tích hợp công cụ kiểm tra đơn hàng, tạo mã đơn hàng, cập nhật năng suất cây trồng và phân tích dữ liệu theo thời gian thực.

Nền tảng từ các doanh nghiệp công nghệ và kết hợp của nhà nước Việt Nam cho phép các đại lý nhập dữ liệu, doanh nghiệp kiểm tra tính hợp lệ, minh bạch hóa toàn bộ quy trình. Đây là công cụ không thể thiếu để đáp ứng EUDR.

3. Truy Xuất Nguồn Gốc: Yêu Cầu Trọng Tâm Của EUDR

3.1. Quy Trình Triển Khai Truy Xuất Nguồn Gốc Tại Việt Nam

· Sửa đổi luật và ban hành hướng dẫn của MARD
· Đào tạo nông dân, đại lý, doanh nghiệp về truy xuất nguồn gốc
· Xây dựng hệ thống CSDL và quy trình truy vết tích hợp

Ngoài ra, chương trình tập huấn thực địa được triển khai rộng khắp các vùng nguyên liệu với sự tham gia của các tổ chức như IDH, JDE và địa phương. Kế hoạch mở rộng đến 2025 bao gồm cả yếu tố nâng cao năng lực, tư vấn kỹ thuật và cơ chế CSTT (chính sách – chiến lược – tài chính). 

3.2. Lợi Ích Của truy xuất nguồn gốc Cho Doanh Nghiệp

· Tăng cơ hội tiếp cận EU
· Gây dựng lòng tin với nhà nhập khẩu và người tiêu dùng
· Giảm thiệt hại do bị từ chối hoặc trễ hàng
· Gia tăng giá trị thương hiệu và khả năng mở rộng sang thị trường mới

Hệ thống truy xuất nguồn gốc giúp doanh nghiệp tăng tốc độ phản ứng khi có sự cố về chất lượng hoặc khi có yêu cầu thanh kiểm tra. Đồng thời, đây là công cụ để minh chứng trách nhiệm xã hội, môi trường trong hoạt động xuất khẩu.

3.3. VICO Logistics: Đối Tác Chiến Lược 

VICO Logistics cung cấp:

· Nền tảng số hóa hồ sơ truy xuất
· Hỗ trợ triển khai truy xuất nguồn gốc
· Truy vết lô hàng theo thời gian thực, giúp doanh nghiệp chủ động tuân thủ quy định mới

VICO cũng đồng hành trong quá trình xây dựng hệ thống Truy xuất nguồn gốc cho hợp tác xã, từ khâu tư vấn đến thiết lập dữ liệu ban đầu.

4. Kết Luận: Truy xuất nguồn gốc – Cơ Hội Chiến Lược Cho Ngành Cà Phê Việt 

Truy xuất nguồn gốc đã trở thành điều kiện cần để cà phê Việt Nam tiếp cận thị trường EU. Ai đi trước, đầu tư bài bản và hợp tác công - tư nhân sẽ là người chiếm được lợi thế và giá trị tăng trưởng bền vững.

Cần nhìn truy xuất nguồn gốc không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà là công cụ quản trị chiến lược. Từ nông dân đến nhà xuất khẩu, từ chính quyền địa phương đến hiệp hội ngành hàng, tất cả phải cùng hành động.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để tái cấu trúc ngành cà phê, nâng cao giá trị xuất khẩu và khẳng định vị thế trên bản đồ cà phê thế giới. Hành động ngay hôm nay chính là đầu tư cho tương lai bền vững ngày mai.

-------------------------

Premium member of Eurocham, JCtrans,  VLA, VCCI, VITAS, VICOFA... associations 

Owned offices: Hong Kong (headquarters), China (Shenzhen, Shanghai), Vietnam (Ho Chi Minh, Da Nang, Hai Phong).  

Follow usfor more valuable information 

Youtube - Linkedin - Fanpage  

Book now:https://vico.com.hk/#quotation 

Contact us: mkt4_hcm@vico.com.hk (For business development)